Zapalenie zatok jest stanem zapalnym błony śluzowej zatok i powoduje przekrwienie, które prowadzi do wzrostu ciśnienia. Towarzyszy mu także ból i szereg innych objawów. Każdy stan, który uniemożliwia dopływ powietrza i odprowadzanie śluzu z zatok, może prowadzić do stanu zapalnego. Najczęściej wywołany jest infekcją, ale może być też skutkiem reakcji przewlekłej. Rozróżniamy dwa stany zaplane: ostre (krótkotrwałe) lub przewlekłe (długotrwałe).
Zapalenie zatok – przyczyny
Zatoki nosowe to cztery pary wypełnionych powietrzem jam w kościach twarzy, nad oraz wokół oczu i nosa. Połączone są z jamą nosową przez małe otwory. Zatoki są wyłożone tym samym rodzajem błony śluzowej, która wyściela resztę układu oddechowego. Następujące czynniki mogą zwiększać ryzyko zapalenia zatok:
- zakażenie górnych dróg oddechowych (np. przeziębienie lub grypa)
- alergia i choroby pokrewne (np. astma, katar sienny),
- choroby zębów,
- zmiana ciśnienia atmosferycznego,
- palenie i inne zanieczyszczenia powietrza,
- deformacja podziału kostnego między dwoma kanałami nosowymi,
- polipy nosa (łagodne narośla zawierające śluz),
- zwężenie otworów zatokowych.
Objawy zapalenia zatok
Jednym z najczęstszych objawów zapalenia zatok jest ból. Jego lokalizacja jest uzależniona od tego, na którą zatokę wpływa. Może się nasilić podczas zginania, kaszlu lub kichania. Do innych objawów można zaliczyć:
- przekrwienie błony śluzowej nosa,
- wydzielina z nosa (żółtawa, zielonkawa lub poplamiona krwią, jeśli występuje infekcja),
- spływanie śluzu w tylnej części gardła,
- ból gardła,
- nieświeży oddech,
- ból głowy,
- ból ucha,
- gorączka,
- zmęczenie,
- zaburzenia węchu,
- ogólne uczucie „pełności” twarzy.
Przewlekłe i ostre zapalenie zatok ma podobne objawy przedmiotowe i podmiotowe. Kluczową różnicą jest czas ich trwania.
Tomografia zatok
Tomografia komputerowa zatok jest badaniem obrazowym, w którym za pomocą promieni rentgenowskich wykonuje się szczegółowe zdjęcia. Warto pamiętać, że tomografia pozwala ocenić stan zatok przynosowych, czyli wypełnionych powietrzem przestrzeni w obrębie kości twarzy otaczających jamę nosową.
Badanie jest bezbolesne, nieinwazyjne i dokładne i pozwala ustalić czy zatoki są zatkane. Pamiętaj, by poinformować lekarza, jeśli jesteś w ciąży. Porozmawiaj z nim o ostatnich chorobach, schorzeniach, przyjmowanych lekach i alergiach.
Leczenie zapalenia zatok
Leczenie ma na celu złagodzenie objawów i przywrócenie normalnego przepływu powietrza i śluzu przez zatoki. W przypadku infekcji bakteryjnej wskazana jest antybiotykoterapia, która zwykle trwa przez 7-10. Zatoki są głęboko osadzone w kościach, a dopływ krwi jest ograniczony, dlatego dłuższe leczenie może być zalecane osobom z przewlekłym zapaleniem zatok.
Miejscowe środki zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa mogą być pomocne, jeśli stosuje się je do 3-4 dni. Z kolei leki przeciwhistaminowe blokują stany zapalne wywołane reakcję alergiczną. Jeśli leki nie przyniosły spodziewanego rezultatu, wskazana może być operacja, którą zwykle przeprowadza otolaryngolog. Zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Pacjenci często mogą wrócić do domu już tego samego dnia.
Artykuł przygotowany przy współpracy z Indexmedica – tomografia zatok Kraków.